ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

  

Μάρκος ο Ευαγγελιστής

Το Ευαγγέλιο αυτό γράφτηκε από το Μάρκο, ο οποίος στην Καινή Διαθήκη είναι γνωστός ως Ιωάννης Μάρκος. Ο Μάρκος υπήρξε συνεργάτης των δύο κορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου στη διάδοση του ευαγγελίου, και για τον οποίο γίνεται λόγος στις Πράξεις των Αποστόλων καθώς και σε επιστολές της Καινής Διαθήκης.

Κατά τη επικρατέστερη άποψη, το Ευαγγέλιο του Μάρκου πιθανόν να γράφτηκε στη Ρώμη, μετά το μαρτύριο των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και πριν από το 70 μ.Χ. Το Ευαγγέλιό του θεωρείται από τη σύγχρονη έρευνα ως το αρχαιότερο από τα 4 ευαγγέλια.

Το Ευαγγέλιο του Μάρκου δεν προϋποθέτει αναγνώστες εξοικειωμένους με την Παλαιά Διαθήκη και με τις ιουδαϊκές συνήθειες. Απευθύνεται σε Χριστιανούς που ήταν πρώην εθνικοί και που ζουν έξω από την Παλαιστίνη.

 

Ο Μάρκος ήταν ο πρώτος που επιχείρησε να συνθέσει όλες τις προφορικές και γραπτές παραδόσεις, που είχε υπόψη του, σε ένα βιβλίο. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο Μάρκος είχε στη διάθεση του περίπου 90 τέτοιες γραπτές παραδόσεις. Όλο αυτό το υλικό το έβαλε σε σειρά, τοποθετώντας χρονικά και τοπικά τα διάφορα γεγονότα και συνδέοντας τα μεταξύ τους.

Πρωταρχικό μέλημά του ήταν να παρουσιάσει εκτεταμένα τα ιστορικά στοιχεία από τη ζωή και τη δράση του Ιησού και να τα συνδέσει αρμονικά με τη βαθύτερη σημασία του προσώπου και του έργου του. Έτσι οτιδήποτε θα λεγόταν στο εξής για τον Ιησού να στηρίζεται και να "πατάει" γερά στα ιστορικά γεγονότα. Το έργο του αποτελεί πελώριο κατόρθωμα για εκείνη την εποχή, γιατί είχαν παρουσιαστεί αιρετικοί. Αυτοί υποβάθμιζαν την πραγματική ιστορία του Ιησού και πρόβαλλαν έναν "ουράνιο" Χριστό, μακριά από τη ζωή και τα προβλήματα της.

Στο ευαγγέλιο του ο Μάρκος είναι σύντομος, πιο κοντά στα γεγονότα, όπως αυτά έγιναν, και παρουσιάζει κυρίως μόνον πράξεις του Ιησού.

 

Ο ευαγγελιστής μας χαρακτηρίζει ο ίδιος το κείμενό του ήδη με την πρώτη του φράση ως 'Έυαγγέλιον Ιησού Χριστού". Ο Μάρκος έχει λοιπόν επίγνωση του γεγονότος ότι δεν συγγράφει βιογραφία του Ιησού αλλά μεταφέρει ένα μήνυμα ζωής, μια χαρμόσυνη αγγελία, ένα "ευαγγέλιο".

Έτσι ο Μάρκος είναι ο εισηγητής ενός νέου φιλολογικού είδους στην παγκόσμια φιλολογία, αυτό του ευαγγελίου, που χωρίς να παύσει να είναι ιστορική αφήγηση, την υπερβαίνει και αποβαίνει αισιόδοξο μήνυμα, το οποίο τα ιστορικά γεγονότα και το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, ο Ιησούς Χριστός, απευθύνουν στον άνθρωπο κάθε εποχής.

Σε αντίθεση προς τα άλλα ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης το κατά Μάρκον δεν ενδιαφέρεται τόσο να μας παρουσιάσει τη διδασκαλία του Ιησού όσο το πρόσωπο του, δηλαδή τη θαυματουργική εξουσία του Υιού του Θεού, του Μεσσία, ο οποίος διώχνει το σατανά και ελευθερώνει τους ανθρώπους από τη δουλεία σ' αυτόν. Ο μεσσιανικός τίτλος "Υιός Θεού" δεν χρησιμοποιείται στο Ευαγγέλιο του Μάρκου από τους ανθρώπους για τον Ιησού, αλλά από το Θεό Πατέρα που απευθύνεται προς τον Υιό του σε στιγμές χαρακτηριστικές της επίγειας ζωής του (βάπτιση, μεταμόρφωση) ή από τους δαίμονες, που αναγνωρίζουν το Μεσσία και καταλαβαίνουν ότι έφτασε το τέλος της δικής τους κυριαρχίας. Μόνο μία φορά χρησιμοποιείται ο τίτλος αυτός από άνθρωπο, και είναι από το Ρωμαίο εκατόνταρχο μπροστά στο σταυρό του Ιησού (15,39).

Δεν είναι χωρίς σημασία το γεγονός ότι προς το τέλος του ευαγγελίου ένας άνθρωπος, και μάλιστα εθνικός, αναγνωρίζει τον Ιησού, ως Υίόν του Θεού. Και μάλιστα αυτό συμβαίνει κατά την ώρα του θανάτου του Ιησού, πράγμα που υποδηλώνει ότι οι λυτρωτικές συνέπειες του σταυρού αρχίζουν να επεκτείνονται σ' ολόκληρη την ανθρωπότητα.

 

Ο τίτλος, τον οποίο κυρίως χρησιμοποιεί ο ίδιος ο Ιησούς για τον εαυτό Του, είναι "Υιός του ανθρώπου". Το έργο του Ιησού περιγράφεται ως το έργο του Υιού του ανθρώπου που οδεύει προς το πάθος και τελικά υφίσταται το πάθος για όλη την ανθρωπότητα.